Status Prawny

Powiat Gołdapski jest jednostką samorządu terytorialnego. Stanowi lokalną wspólnotę samorządową mieszkańców następujących gmin: Banie Mazurskie, Dubeninki oraz Gołdap.

Terytorium Powiatu położone jest na terenie województwa warmińsko-mazurskiego.

Siedzibą organów Powiatu jest miasto Gołdap.

Status prawny powiatu regulują:

- Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 920)

- Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz. U. Nr 96, poz. 603 z 1998 r. ze zmianami)

- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów (Dz. U. Nr 103 poz. 652 z 1998 r.)

- Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 czerwca 2010 w sprawie wykazu gmin i powiatów wchodzących w skład województw (M.P. 2010 r. Nr 48, poz. 654).

---

Przedmiot działalności i kompetencje powiatu

Art. 4–7a ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 920)

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:

1) edukacji publicznej,

2) promocji i ochrony zdrowia,

3) pomocy społecznej,

3a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej

4) polityki prorodzinnej,

5) wspierania osób niepełnosprawnych,

6) transportu zbiorowego i dróg publicznych,

7) kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,

8) kultury fizycznej i turystyki,

9) geodezji, kartografii i katastru,

10) gospodarki nieruchomościami,

11) administracji architektoniczno-budowlanej,

12) gospodarki wodnej,

13) ochrony środowiska i przyrody,

14) rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,

15) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,

16) ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska,

17) przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,

18) ochrony praw konsumenta,

19) utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,

20) obronności,

21) promocji powiatu,

22) współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2020 r.,  poz. 1057),

23) działalności w zakresie telekomunikacji. 

Do zadań publicznych powiatu należy również zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadań i kompetencji kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży.

Ustawy mogą określać inne zadania powiatu; mogą określać niektóre sprawy należące do zakresu działania powiatu jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat.

Powiat może zawierać porozumienia:

• z organami administracji rządowej w sprawie wykonywania zadań publicznych z zakresu administracji rządowej,
• w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych z jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego, a także z województwem, na którego obszarze znajduje się terytorium powiatu.

W celu wykonywania zadań powiat tworzy jednostki organizacyjne i zawiera umowy z innymi podmiotami.

---

Sposoby stanowienia aktów publicznoprawnych

Na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach rada powiatu stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze powiatu (art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym -  Dz. U. z 2020 r. poz. 920).

Akty prawa miejscowego stanowione są w szczególności w sprawach:

1) wymagających uregulowania w statucie,

2) porządkowych - w zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rada powiatu może wydawać powiatowe przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego albo do zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy. Powiatowe przepisy porządkowe mogą przewidywać za ich naruszenie kary grzywny wymierzane w trybie i na zasadach określonych w prawie o wykroczeniach - art. 41 ustawy o samorządzie powiatowym.

3) szczególnego trybu zarządzania mieniem powiatu,

4) zasad i trybu korzystania z powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.

Akty prawa miejscowego powiatu stanowi rada powiatu w formie uchwały, jeżeli ustawa upoważniająca do wydania aktu nie stanowi inaczej (art. 42 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym). Akty prawa miejscowego podpisuje niezwłocznie po ich uchwaleniu przewodniczący rady powiatu i kieruje do publikacji (art. 43 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym).

Powiatowe przepisy porządkowe w przypadkach niecierpiących zwłoki, może wydać zarząd. Powiatowe przepisy porządkowe podlegają zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady powiatu. Tracą one moc w razie nieprzedłożenia ich do zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia. Termin utraty mocy obowiązującej określa rada powiatu. Starosta przesyła przepisy porządkowe do wiadomości organom wykonawczym gmin położonych na obszarze powiatu i starostom sąsiednich powiatów następnego dnia po ich ustanowieniu (art. 42 ust. 2, 3 ,4 ustawy o samorządzie powiatowym).